Lời đá

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Mặt trời buổi sớm hắt tia nắng non đầu ngày lên những phiến đá xanh rêu. Thảm rêu trùm kín khiến cả phiến đá trở biếc. Từng giọt nước li ti đọng trên đầu các ngọn rêu được ánh nắng trời chiếu rọi khúc xạ thành vô số những mảnh cầu vồng bé xíu. Ngàn năm triệu năm, những phiến đá nằm lặng im như thế, với vẻ đẹp của sự thâm trầm mang đầy dấu vết thời gian.
Lời của đá là lời của lặng im. Giữa bốn bề đá núi, chỉ nghe thanh âm của cỏ lá khẽ cựa mình xác xao trong gió. Đá lớn đá bé, đá mẹ đá con chen chúc trong một trật tự vững chãi. Những thân đá lặng nằm nhìn mưa nắng, nhìn cỏ cây hoa lá reo vui, nhìn mây trời bốn mùa thản nhiên bềnh bồng vấn vít với mình. Cần bao nhiêu thời gian của sự biến thiên để tự nhiên tác tạo nên trăm ngàn những hình hài của đá? Nơi thì như những thạch trụ chống trời xếp vòng trong vòng ngoài, lớp này lớp khác, rất trật tự và ngăn nắp. Chỗ lại vương vãi như một trận địa hỗn độn. Nơi như người phụ nữ ôm con ngóng chồng. Chỗ lại như nam thanh nữ tú tình tự bên nhau… Con người cứ thế dựa vào hình hài của đá mà đặt tên cho chúng. Trái đất này có bao nhiêu đời đá có tên và bao nhiêu những đời đá khác người ta chỉ gọi chung chung là đá?
Từ khi xuất hiện sự sống loài người thì đá đã gắn bó với người. Thứ công cụ đầu tiên con người sáng tạo ra để phục vụ đời sống của mình là đá. Đá dùng làm vũ khí tự vệ, săn bắt; đá dùng để chặt, đào, ghè, đẽo; đá còn dùng để làm ra lửa sưởi ấm cho bao nhiêu kỷ đã qua. Chẳng bao giờ đá tự mình cất lời, cho đến khi con người làm ra máy móc để xác minh tuổi đá. Đá lại như nói giúp những niên kỷ đã dằng dặc trôi qua về sự sống tồn tại dưới những mái đá, trong những hang sâu. Từ thuở nào đó, khi đá đã giúp con người làm ra của cải, được ăn no mặc ấm thì con người lại nghĩ ra việc dùng đá chế tác thành những vật trang sức để làm đẹp cho mình, rồi dùng đá dựng xây nên những công trình kỳ vĩ. Những nét chữ đầu tiên mà loài người còn ghi dấu là ở trên những vách đá, giúp cho người đời sau vén bức màn ẩn sâu trong quá khứ, giải mã được lịch sử cha ông mình. Lặng im như đá mà ôm trong lòng nó bao nhiêu là câu chuyện.
Lời của đá là lời của sự nhẫn nại. Hãy ngồi lại và quan sát cái hốc đá khum khum như lòng một bàn tay ôm giữ vốc đất vừa đủ chỗ để gieo vào một hạt bắp. Cái lòng tay đá ấy nhẫn nại giữ gìn cái vốc đất ấy trong suốt một mùa vụ, cho đến khi cây bắp đã tận hiến hết đời mình. Cái lòng tay đá ấy chẳng khác gì tấm lòng một người mẹ, vun đắp và chở che những mùa vụ cho đời. Hãy thử nhìn những viên đá cuội với dáng hình tròn trịa đẹp đẽ. Chúng đã mất bao nhiêu thời gian chịu đựng những va đập, tự mài mòn mình đi để có được vẻ tròn trịa hoàn hảo của một viên cuội? Cũng tựa như thế. Bao lâu để tự nhiên tạo tác một tảng đá xù xì thành hình thù dáng khối để người ta phải liên tưởng rồi gọi tên thành Vọng Phu, Trống Mái, Gà Chọi, Núi Đôi?… Bao lâu để những khối đá vô tri trở thành những kỳ quan khiến người người thích thú? Những lớp đá nằm im lìm trong lòng đất, dưới đáy biển đã nhẫn nại làm phần “nền móng” vững chắc góp mặt vào sự sống của vạn vật. Trăm ngàn con sông con suối đêm ngày luồn lách qua những khe đá để đem về nguồn nước mát lành. Bao đời người trôi qua vẫn thấy những đời đá mang trong mình những truyền thuyết, nhẫn nại im lìm trong nắng gió và mây trời.
Nghĩ đến đá là nghĩ đến sự trầm ngâm, vững chãi, lặng lẽ và nhẫn nại. Đá chỉ cất lời khi hòa quyện vào đời sống của nước tạo thành tiếng róc rách suối khe. Đá chỉ cất lời thành những giai âm trầm bổng dưới đôi tay của người nghệ sĩ khi đã chịu đựng sự gọt giũa thành một thứ nhạc cụ giản dị và mộc mạc. Trăm năm triệu năm, những phiến đá mãi trầm ngâm lặng lẽ xếp chồng lên nhau thành núi thành đồi, nằm lặng bên nhau thành ghềnh thành thác, thành tường thành lũy. Lặng lẽ vô tri giữa cuộc đời, nhưng đá đã trở thành một phần không thể thiếu để kiến tạo nên sự sống.
Tôi đang ở trên một cao nguyên, mà gần như nhìn chỗ nào cũng có thể chạm vào đá. Một bình minh vừa ló rạng trên những ngọn cây, tôi nghe những thanh âm ầm ào của thác nước từ trên cao dội xuống, vọng vào núi rừng. Chợt bên tai tôi như vẳng lên những giọt đàn đá trong trẻo, tựa hồ tiếng những giọt nước đang long tong nhảy nhót từ vòm mái hang đua ra vách núi, lại tựa hồ tiếng dòng suối dưới kia rí rách luồn qua những khe đá, xuôi về phía mát lành.
ĐÀO AN DUYÊN

Có thể bạn quan tâm

Thơ Đào An Duyên: Ghi ở Đền Hùng

Thơ Đào An Duyên: Ghi ở Đền Hùng

(GLO)- 

Cảnh vật trên đỉnh Nghĩa Lĩnh cũ xưa như nghìn năm vẫn thế. Tác giả như lạc về nghìn xưa ấy và cảm nhận được bước luân chuyển vần vũ của thời gian. Vật đổi sao dời, chỉ có những buổi chiều nơi đây luôn mãi trong xanh…

Thiết chế văn hóa cộng đồng

Thiết chế văn hóa cộng đồng

Từ giữa tháng 3.2024, dù chỉ mới hoạt động thử nghiệm, chưa hoàn thiện bàn giao, nhưng nhiều người vẫn chờ đợi suốt nhiều giờ để chờ xem nhạc nước tại quảng trường 29.3 (đường 2.9, Q.Hải Châu, TP.Đà Nẵng).
Thơ Nguyễn Tấn Hỷ: Hoàng hôn

Thơ Nguyễn Tấn Hỷ: Hoàng hôn

(GLO)- "Hoàng hôn" của nhà thơ Nguyễn Tấn Hỷ là tác phẩm nhiều cảm xúc trước bóng chiều hoàng hôn. Trong tia nắng le lói cuối ngày, những cánh chim mải miết tìm về tổ ấm, những đôi chân lam lũ mải miết về nhà...
Gương mặt thơ: Hoàng Vũ Thuật

Gương mặt thơ: Hoàng Vũ Thuật

(GLO)- Hoàng Vũ Thuật thuộc thế hệ nhà thơ đàn anh của tôi, cùng lứa với các tài hoa như Nguyễn Trọng Tạo, Nguyễn Khắc Thạch, Thạch Quỳ... ở miền Trung. Dẫu lớn tuổi nhưng ông luôn có ý thức tìm tòi, cách tân thơ cả hình thức và nội dung.
Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Nắng

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Nắng

(GLO)- Nắng hòa cùng bốn mùa xuân, hạ, thu, đông thành những gam màu khác nhau. Trong bài thơ mới của tác giả Nguyễn Ngọc Hưng, nắng được hóa thân thành "cô bé" với những tính cách nhí nhảnh, đáng yêu...
Gương mặt thơ: Nguyễn Ngọc Tư

Gương mặt thơ: Nguyễn Ngọc Tư

(GLO)- Tôi quen và chơi với Nguyễn Ngọc Tư đã mấy chục năm và cũng hết sức bất ngờ khi mới đây chị công bố... thơ, mà tới 2 tập liên tiếp và bán tơi tới. Thì cả nước đều biết Nguyễn Ngọc Tư là nhà văn nổi tiếng, nhất là sau khi “Cánh đồng bất tận” xuất hiện.
Thơ Lê Từ Hiển: Cỏ mây

Thơ Lê Từ Hiển: Cỏ mây

(GLO)- "Cỏ mây" của nhà thơ Lê Từ Hiển như một khúc tự tình của hoa dại, của mây trời, thỏa sức sống đời thảnh thơi nơi triền sông, cô độc trong sự ngọt ngào, hồn nhiên, ngất ngưởng...
Gương mặt thơ: Bùi Quang Thanh

Gương mặt thơ: Bùi Quang Thanh

(GLO)- Nhà thơ Bùi Quang Thanh quê Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh, tuổi Canh Dần (1950). Năm 1971, ông là lính của Mặt trận Tây Nguyên, đã từng tham gia chiến dịch giải phóng Đăk Tô-Tân Cảnh 1972 và suýt nữa thì nằm lại giữa rừng “cánh Trung” vì sốt rét.