Thiền sư Thích Nhất Hạnh: Khởi xướng con đường Phật giáo dấn thân

Thiền sư Thích Nhất Hạnh được biết đến với các hoạt động an sinh xã hội, đấu tranh vì hòa bình, Phật giáo dấn thân, đưa thiền ứng dụng vào cuộc sống và chuyển hóa chánh niệm về hòa bình. Trong gần 40 năm sống xa quê hương, Thiền sư là một trong những người tiên phong đem đạo Phật, đặc biệt là phương pháp chánh niệm, đến với xã hội phương Tây và góp phần xây dựng một cộng đồng Phật giáo dấn thân cho thế kỷ 21.

Đấu tranh vì hòa bình

Khi cuộc chiến tranh tại Việt Nam xảy ra, trước những đau thương mất mát của hàng triệu người dân Việt, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã khởi xướng phong trào Phật giáo dấn thân, kêu gọi chấm dứt chiến tranh giành lại hòa bình cho đất nước.

Năm 1961, Thiền sư rời Việt Nam sang Mỹ để nghiên cứu về đề tài “Tôn giáo học so sánh” (Comparative Religion) tại Đại học Princeton, sau đó giảng dạy và nghiên cứu về đạo Phật tại Đại học Columbia. Về Việt Nam năm 1964, Thiền sư thành lập Viện Đại học Vạn Hạnh, Nhà xuất bản Lá Bối, Tuần san Hải Triều Âm và Trường Thanh niên phụng sự xã hội. Ngoài ra, ngài còn thành lập Dòng tu Tiếp hiện dành cho tu sĩ và cư sĩ Phật giáo, với tinh thần đem đạo Phật đi vào cuộc đời.
 

Cuộc đời của Thiền sư sống với hạnh nguyện tự giác - giác tha. Ngài dành cả cuộc đời tu tập và giúp mọi người cùng tu tập để chuyển hóa khổ đau thành hạnh phúc. Cũng từ đó, ngài bắt đầu thành lập các trung tâm tu học theo truyền thống Làng Mai tại California, New York, Mississippi, Việt Nam, Paris, Hồng Công, Thái Lan, Australia và Viện Phật học Ứng dụng châu Âu (EIAB) tại Đức.

Trong thời gian vận động hòa bình cho Việt Nam, Thiền sư vẫn tiếp tục công việc viết sách, giảng dạy về nghệ thuật sống chánh niệm và chế tác bình an. Những năm 1970, Thiền sư nghiên cứu và giảng dạy về lịch sử Phật giáo Việt Nam tại Đại học Sorbonne, Paris. Năm 1975, với ước muốn đưa Thiền ứng dụng vào cuộc sống, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã thành lập Phương Vân Am gần Paris. Đến năm 1982, Phương Vân Am trở nên quá nhỏ cho số người muốn đến tu học, vì vậy về sau đã chuyển đến một địa điểm mới ở vùng Dordogne, miền Nam nước Pháp và đặt tên là Làng Mai.

Đưa thiền ứng dụng vào cuộc sống

Dưới sự lãnh đạo tâm linh của Thiền sư, từ một nông trại nhỏ, Làng Mai nay đã trở thành một tu viện Phật giáo phát triển năng động nhất ở châu Âu, với trên 200 xuất sĩ đến từ hơn 20 quốc gia khác nhau. Ngoài ra còn có 10 trung tâm thực tập chánh niệm theo truyền thống Làng Mai tại Mỹ, châu Âu, châu Á và hơn 20.000 tăng thân cư sĩ hiện đang thực tập theo pháp môn Làng Mai trên khắp thế giới. Tiếp nối con đường Phật giáo dấn thân mà Thiền sư đã khởi xướng, tăng thân của ngài vẫn đang tiếp tục tổ chức các khóa tu cho các nhà tâm lý trị liệu, giáo viên, gia đình, doanh nhân, chính trị gia và các nhà khoa học. Tăng thân Làng Mai đã trở thành phong trào thực tập chánh niệm ngày càng phát triển rộng rãi trong xã hội phương Tây.

Ngày 11-11-2014, sau nhiều tháng suy yếu về sức khỏe, Thiền sư đã về lại Tổ đình Từ Hiếu - nơi ngài bắt đầu con đường xuất gia tu học ở tuổi 16, và bày tỏ mong muốn ở lại nơi đây trong những ngày còn lại của cuộc đời mình. Sự trở về chốn tổ Từ Hiếu của ngài là một tiếng chuông chánh niệm, nhắc cho chúng ta nhớ rằng có một gốc rễ tâm linh sâu dày là một điều rất quý giá.

Cả cuộc đời của Thiền sư luôn sống vì bảo vệ hòa bình, lan tỏa tình yêu thương của đạo Phật, giúp mọi người sống tỉnh thức và biết lắng nghe, thấu hiểu. Sau thời gian an dưỡng tại Tổ đình Từ Hiếu, Thiền sư an nhiên thị tịch đúng với hạnh nguyện mong muốn được trở về - trở về với cội nguồn của sự bắt đầu.

 

Thượng tọa THÍCH THANH PHONG - Ủy viên Thường trực Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam

(Dẫn nguồn GGPO)