Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh và duyên nợ báo chí

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Năm 1962, tại diễn đàn Đại hội lần thứ III Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh dành thời gian nói về mối "duyên nợ với báo chí" của Người. Duyên nợ ấy, với Người là hành trình trọn vẹn 50 năm, với khoảng 2.000 bài báo và 174 bút danh khác nhau, từ bài báo đầu tiên (Yêu sách của nhân dân An Nam, báo L’Humanité, ra ngày 18-6-1919, bút danh Nguyễn Ái Quốc) khi Người 29 tuổi, đến bài báo cuối cùng (Nâng cao trách nhiệm chăm sóc và giáo dục thiếu niên, nhi đồng, Báo Nhân Dân số 5526, ra ngày 1-6-1969, bút danh T.L.) trước lúc Người ra đi ít lâu.

Bác Hồ với nhà thơ, nhà báo liệt sĩ Thôi Hữu, Ủy viên Ban Biên tập Báo Sự Thật (tiền thân của Báo Nhân Dân).
Bác Hồ với nhà thơ, nhà báo liệt sĩ Thôi Hữu, Ủy viên Ban Biên tập Báo Sự Thật (tiền thân của Báo Nhân Dân).


 
Người trai nước Việt lần đầu xa nước, thực hiện hành trình đằng đẵng 30 năm cho đến ngày trở về, không chỉ là câu chuyện thân phận cá nhân, mà là thân phận cả dân tộc, gắn với sự trưởng thành về nhận thức và tư tưởng, từ nô lệ đã "rũ bùn đứng dậy sáng lòa", trở thành chiến sĩ cách mạng kiệt xuất, nhà báo cách mạng kiệt xuất. Hành trình này cho thấy rõ hơn một nhân cách và tài năng, những bước đi tất yếu của cách mạng Việt Nam, cũng như tiền đề và thành tựu có được của 96 năm phục vụ mục tiêu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cho đến hôm nay của báo chí cách mạng Việt Nam.
 
Năm 1919, tám năm sau, kể từ ngày chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành bước lên tàu Amiral Latouche Tréville và bôn ba nhiều châu lục, bút danh Nguyễn Ái Quốc lần đầu xuất hiện trên một số báo chí Pháp bấy giờ như L’Humanité (Nhân đạo), Le Populaire (Dân chúng). Hai trong số những bài báo đầu tiên của Người đăng trên báo L’Humanité là Yêu sách của nhân dân An Nam (số ra ngày 18-6-1919) và Vấn đề dân bản xứ (số ra ngày 2-8-1919)…
 
"Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ, đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta!". Chi tiết thú vị "rất báo chí" ở đây là chuyện Nguyễn Ái Quốc đã vui mừng phát khóc khi gặp Bản Luận cương của V.I.Lê-nin về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa qua kênh báo L’Humanité, tháng 7-1920.
 
Những năm 1921-1925, Người mở rộng địa bàn hoạt động cách mạng và báo chí, cộng tác với tạp chí La Revue Communiste, làm chủ nhiệm kiêm chủ bút báo Le Paria tại Pháp, liên tục có bài đăng trên nhiều báo và tạp chí như báo Pravda của Nga, tạp chí Inprekor của Quốc tế Cộng sản…
 
Chuyện làm báo 40 năm trước vừa độc đáo, tài tình, vừa linh hoạt và sáng tạo trên đất Pháp từng được Người chia sẻ tại diễn đàn Hội Nhà báo Việt Nam năm 1959:
 
"Có một thời gian mình làm cả chủ bút, chủ nhiệm, giữ quỹ, phát hành và bán báo của tờ báo Le Paria. Các đồng chí người thuộc địa Á - Phi viết bài và quyên tiền, còn bao nhiêu công việc mình đều bao hết. Cách bán báo: bán cho anh em công nhân Việt Nam, họ không biết chữ Pháp, nhưng họ vẫn thích mua vì họ biết báo này chửi Tây, mua rồi họ nhờ anh em công nhân Pháp đọc cho họ nghe. Một cách nữa là: ở Pari có những chỗ bán báo lấy hoa hồng. Vì là đồng chí với nhau cả, các anh chị ấy bán hộ cho mình mà không lấy hoa hồng và họ bán được khá nhiều. Các số báo Paria vừa ra đều được Bộ Thuộc địa Pháp mua gần hết. Còn báo gửi đi các thuộc địa thì mấy chuyến đều bị tịch thu và người đưa báo thì bị bắt bỏ tù. Về sau, nhờ anh em thủy thủ Pháp bí mật chuyển hộ, thì không xảy ra việc gì. Nhưng rồi bọn thực dân cũng dò ra. Sau cùng, phải dùng đồng hồ có chuông mà gửi. Cách gửi như vậy đắt lắm, nhưng báo đều đến được các thuộc địa".
 
Nhà báo Hồng Hà lúc sinh thời đã dành nhiều thời gian nghiên cứu, sưu tầm, viết sách, viết kịch bản phim về thời thanh niên của Bác. Ông từng công bố một tư liệu "quý" về tờ báo Việt Nam Hồn: "…Phận mình đã vậy, vận nước thế nào, anh chị đồng bào, có hay chăng nhé. Cũng vì nghĩ thế, tôi muốn làm ra, một báo tiếng ta, cho đồng bào đọc...". Một lời mời mua báo hết sức mộc mạc, gần gũi hồn tiếng Việt và tình yêu nước chứa chan trong từng câu chữ - mang đậm "bản sắc Nguyễn Ái Quốc". Báo Việt Nam Hồn mới chỉ trong thời gian thai nghén, chưa kịp xuất bản vì thời điểm đó, năm 1923, Nguyễn Ái Quốc được mời sang Nga dự Hội nghị lần thứ nhất Quốc tế nông dân, tiếp đó dự Đại hội Quốc tế Cộng sản giữa năm 1924.
 
Cuối năm 1924, Người lên đường sang Trung Quốc trên cương vị phái viên của Quốc tế Cộng sản trong phái bộ của cố vấn Brodin bên cạnh Chính phủ Tôn Dật Tiên. Ngày 21-6-1925, báo Thanh Niên do Người sáng lập và trực tiếp chỉ đạo xuất bản tại Quảng Châu, khai mở dòng báo chí chủ lưu của sự nghiệp đấu tranh cách mạng nước nhà.
 
Mùa xuân năm 1941, Người về nước và chọn Pác Bó (Cao Bằng), với "cháo bẹ, rau măng", chỉ đạo phong trào cách mạng, xuất bản tờ báo đầu tiên của Mặt trận Việt Minh. Những số báo Việt Nam Độc lập ra đời ngày ấy giữa rừng sâu địa đầu Tổ quốc đã sờn mòn theo thời gian cùng chiếc máy in thô sơ và bản ghi âm mà đến hôm nay vẫn vang lên ấm áp giọng Người:
 
"Năm 1941, bí mật về nước. Theo lời dạy của Lênin là: tờ báo là công cụ tuyên truyền, cổ động, tổ chức và lãnh đạo. Cho nên mình cố gắng ra một tờ báo ngay và phải làm rất bí mật vì luôn luôn có mật thám của Pháp, Nhật và Bảo Đại rình mò. Điều kiện sinh hoạt thì bữa đói, bữa no.
 
Làm báo thì phải có đá in… In thì phải viết chữ trái lên đá, thế là có một đồng chí phải hì hục học tập viết chữ trái. Mấy số báo đầu, ba bốn anh em cùng làm, nhưng in cứ toe toét, chỉ in được ít và xấu xí. Nhưng về sau cứ tiến bộ dần, mỗi lần in được gần 300 số. Phải đặt bia đá "nhà in" ở ba chỗ khác nhau. Khi động chỗ này thì chạy đến chỗ khác mà in và báo vẫn ra đúng kỳ. Địch chịu không làm gì được...
 
Còn việc phát hành: Để báo ở các hang đá bí mật. Các đồng chí phụ trách cơ sở Việt Minh cứ đến đó mà lấy. Báo bán hẳn hoi, chứ không biếu…".
 
Cách mạng Tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Ðộc lập; giọng đọc sang sảng của Người như một bằng chứng lịch sử hùng hồn của đất nước và báo chí nước nhà sau đó được Đài Tiếng nói Việt Nam, Việt Nam thông tấn xã (nay là Thông tấn xã Việt Nam) phát ra thế giới… Hiện, chiếc đĩa than ghi âm giọng Người còn được lưu giữ.
 
Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh với các nhà báo nước ngoài và Chủ tịch Hồ Chí Minh trên báo chí nước ngoài là phần tư liệu chiếm một phần đáng kể trong bộ sưu tập của Bảo tàng Báo chí Việt Nam, được dày công sưu tầm từ nhiều nguồn: gia đình nhà báo Wilfred Burchett, kỹ sư Bùi Thanh Tùng (Hội Người Việt Nam tại Pháp), nhà văn Lady Borton…, góp phần làm rõ hơn "ẩn số Hồ Chí Minh" trên báo chí nước ngoài. Điển hình như tạp chí Time đã bình chọn Bác là một trong 100 nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất thế kỷ 20 và có những lý giải, đánh giá: "Hồ Chí Minh là ai?" - Ho Chi Minh, Who are You? (số ngày 9-9-1946), dành những trang bìa đăng chân dung Người, nhiều trang nội dung về thân thế và sự nghiệp của Người (số ra ngày 22-11-1954)…
 
Có thể nói, hệ thống hiện vật, tư liệu "Nhà báo Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh" giữ vai trò quan trọng, là di sản quý giúp chúng ta tìm hiểu, khai thác, học hỏi một tài năng, nhân cách báo chí, một bậc thầy của báo chí cách mạng, nhằm phục vụ hữu ích, thiết thực công tác giáo dục, tuyên truyền tấm gương làm báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
 

http://www.baolamdong.vn/chinhtri/202106/nguyen-ai-quoc-ho-chi-minh-va-duyen-no-bao-chi-3062653/

Theo nhandan.com.vn/baolamdong

Có thể bạn quan tâm

Nhân lên tình yêu biển đảo

Nhân lên tình yêu biển đảo

(GLO)- Trong 2 năm (2021-2022), Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Gia Lai và Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn đã tổ chức thành công 2 cuộc thi tìm hiểu về biển, đảo theo hình thức trắc nghiệm online. Qua đó, khơi gợi, hun đúc tình yêu biển đảo trong các tầng lớp nhân dân.
Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức dân vận

Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức dân vận

(GLO)- Sáng 20-12, Ban Dân vận Tỉnh ủy tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023. Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới 17 điểm cầu cấp huyện. Các đồng chí: Châu Ngọc Tuấn-Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Võ Thanh Hùng-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy chủ trì hội nghị.
"Đại thụ" làng Phung

"Đại thụ" làng Phung

(GLO)- Hơn 20 năm qua, với vai trò Trưởng thôn rồi Trưởng ban Công tác Mặt trận làng Phung (xã Ia Phang, huyện Chư Pưh), ông Siu Bi Ai đã vận động người dân thi đua lao động sản xuất, đoàn kết xây dựng nếp sống văn hóa, góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển.
Phần thưởng xứng đáng cho người có uy tín ở Gia Lai

Phần thưởng xứng đáng cho người có uy tín ở Gia Lai

(GLO)- Từ ngày 10 đến 15-12, Công an tỉnh tổ chức cho 30 người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) đi tham quan, học tập kinh nghiệm tại Hà Nội và một số tỉnh miền Trung. Đây là hoạt động thường niên nhằm động viên những người có uy tín có thành tích xuất sắc trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc“.
Gương sáng "tốt đời-đẹp đạo"

Gương sáng "tốt đời-đẹp đạo"

(GLO)- Từ các phong trào thi đua yêu nước và thực hiện phương châm sống “tốt đời-đẹp đạo“, đồng bào theo đạo Công giáo và Tin lành đã góp phần cùng Nhân dân các dân tộc trong tỉnh ra sức lao động sản xuất, góp phần phát triển kinh tế-xã hội địa phương.
Chư Sê ưu tiên tín dụng chính sách cho vùng dân tộc thiểu số

Chư Sê ưu tiên tín dụng chính sách cho vùng dân tộc thiểu số

(GLO)- Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội (CSXH) huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai đang tập trung giải ngân các nguồn vốn cho vay hỗ trợ nhà ở, đất sản xuất, chuyển đổi nghề theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP của Chính phủ cho các xã và thôn, làng đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Thủ tướng: Chủ động hơn nữa trong việc phối hợp chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên cựu chiến binh

Thủ tướng: Chủ động hơn nữa trong việc phối hợp chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên cựu chiến binh

(GLO)- “Các cấp Hội cần chủ động hơn nữa trong việc phối hợp với các cấp, các ngành chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên cựu chiến binh, cựu quân nhân; động viên cựu chiến binh nêu cao ý chí tự lực, tự cường, quan tâm, tạo điều kiện giúp nhau sản xuất, kinh doanh, giảm nghèo, làm giàu hợp pháp“-Là nội dung Thông báo số 365/TB-VPCP kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam.
Xứng đáng là cán bộ Mặt trận tiêu biểu toàn quốc

Xứng đáng là cán bộ Mặt trận tiêu biểu toàn quốc

(GLO)- Trong số 299 chủ tịch ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã và trưởng ban công tác Mặt trận tiêu biểu toàn quốc giai đoạn 2017-2022 vừa được Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tuyên dương tại Thủ đô Hà Nội, Gia Lai có 5 cá nhân. Trở về từ hội nghị, mọi người rất tự hào và quyết tâm phấn đấu trở thành những “thỏi nam châm“ trong việc tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân như lời Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dặn dò.
Gương sáng làng Dôr 1

Gương sáng làng Dôr 1

(GLO)- Không chỉ làm kinh tế giỏi, ông Yơu (làng Dôr 1, xã Glar, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) còn đi đầu trong công tác tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn mới và đoàn kết xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư.